LIST DYREKTORÓW SZPITALI POWIATOWYCH DO IZABELI LESZCZYNY, MINISTER ZDROWIA

01.03.2024

Szanowna Pani Minister,

Jako Związek Szpitali Powiatowych Województwa Śląskiego, zwracamy się do Pani Minister z głębokim niepokojem w sprawie trudnej sytuacji finansowej, z jaką borykają się szpitale powiatowe w naszym województwie. Bezpieczne i stabilne funkcjonowanie szpitali powiatowych jest niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania ochrony zdrowia oraz zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej dla mieszkańców Województwa Śląskiego. Niestety, większość szpitali powiatowych znajduje się obecnie w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Istotnymi czynnikami ograniczającymi ich prawidłowe funkcjonowanie są m.in.: niedofinansowanie, niedoszacowanie wycen procedur medycznych, wysoki poziom kosztów wynagrodzeń, istotne braki kadrowe oraz zmieniające się przepisy, w tym w szczególności regulacje płacowe. Dodatkowo, wpływ na sytuację ekonomiczną szpitali mają, wysoki wzrost kosztów usług zewnętrznych, leków, materiałów medycznych, energii elektrycznej, gazu i innych mediów.

 

Przywołane wyżej problemy oraz codzienne wyzwania stojące przed naszymi szpitalami sprawiają, że rozmowa z Panią Minister na temat kluczowych kwestii stała się palącą potrzebą.

 

Nasze szpitale potrzebują pilnego wsparcia i pomocy w rozwiązaniu najistotniejszych problemów, a dialog z Ministerstwem Zdrowia, który może przynieść realne rozwiązania jest tu czynnikiem decydującym, gdyż wiele kwestii można rozwiązać wyłącznie na poziomie decyzji centralnych. Wyrażamy tym samym wolę i gotowość uczestniczenia w takim dialogu i pozytywnej współpracy z Panią Minister, w celu wypracowania optymalnych dla wszystkich zainteresowanych rozwiązań problemów zagrażających dalszemu stabilnemu funkcjonowaniu szpitali powiatowych, a co za tym idzie bezpieczeństwu pacjentów.

 

Pragniemy zwrócić uwagę Pani Minister przede wszystkim na następujące, niezwykle ważne i pilne zagadnienia:

1. Zapłata przez NFZ "nadwykonań" za 2023 rok (w tym za świadczenia nielimitowane):

Na chwilę obecną NFZ nie sfinansował szpitalom powiatowym znacznych kwot poniesionych na realizację świadczeń zdrowotnych. Obejmuje to również tzw. „świadczenia nielimitowane”. Również w innych zakresach, w których „nadwykonania” były w poprzednich latach finansowane przynajmniej częściowo, w tym roku szpitale nie otrzymały środków. Jest to szczególnie istotne wobec konieczności stałego redukowania „długu zdrowotnego” wynikłego ze skutków pandemii COVID-19. Szpitale, w tym szczególnie powiatowe, przyjmują na siebie dodatkowe obciążenie wynikające z potrzeb pacjentów, jednak oczekują przy uczciwego i racjonalnego poziomu finansowania. Uregulowanie płatności za nadwykonania świadczeń medycznych udzielonych przez szpitale powiatowe w roku 2023, w tym świadczeń nielimitowanych, jest warunkiem niezbędnym dla utrzymania ich stabilności finansowej.

2. Podwyżki wynagrodzeń personelu podmiotów leczniczych:

a) Konieczność jednoznacznego uregulowania kwestii formalnoprawnych związanych z wdrożeniem określonych ustawą podwyżek płac dla personelu medycznego i pomocniczego, w celu uniknięcia napięć pomiędzy poszczególnymi grupami zawodowymi oraz wewnątrz tych grup, a co najważniejsze konfliktów na linii pracownik – pracodawca, skutkujących masowymi procesami sądowymi, które kończą się nierzadko sprzecznymi stanowiskami sądów.

b) Konieczność zagwarantowania środków dla podmiotów leczniczych na sfinansowanie kosztów podwyżek wynagrodzeń i wszelkich wynikających z nich skutków ekonomicznych, a także zrefundowanie kosztów ponoszonych w tym zakresie przez szpitale w latach 2022-2023, które to koszty nie znalazły pełnego pokrycia w finansowaniu z NFZ.

3. Wycena świadczeń i w efekcie także wysokość ryczałtów PSZ: Konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy w celu ustalenia rzetelnych kosztów i adekwatnej do nich wyceny świadczeń medycznych oraz dostosowania wysokości ryczałtów PSZ tak, aby w pełni pokrywały one rzeczywiste koszty szpitali, uwzględniając inflację, wzrost cen energii, podwyżki płac etc.

4. Rola i miejsce szpitali powiatowych w systemie ochrony zdrowia - plany MZ: Jako Związek Szpitali Powiatowych widzimy potrzebę klarownego określenia roli oraz miejsca szpitali powiatowych w planach Ministerstwa Zdrowia dotyczących organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, w tym zarówno ich zadań, jak i finansowania czy możliwości działania i rozwoju w różnych obszarach (np. w zakresie kształcenia kadr medycznych), również w odniesieniu do placówek i szpitali innych poziomów, począwszy od Podstawowej Opieki Zdrowotnej, a skończywszy na wysokospecjalistycznych ośrodkach klinicznych.

5. Finansowanie inwestycji w szpitalach powiatowych ze środków KPO: Wiele szpitali powiatowych posiada i wdraża plany rozwojowe, zmierzające do zapewniania pacjentom jak najwyższej jakości świadczeń i opieki. Wobec ograniczonego w ostatnich latach dostępu do środków pomocowych z budżetu Unii Europejskiej, działania te musiały być finansowane ze

środków własnych szpitali lub z budżetów ich organów tworzący – jednostek samorządu

terytorialnego (JST). Wprowadzone na szczeblu centralnym, w ramach tzw. „Polskiego Ładu” zmiany w finansowaniu samorządów, które znacząco negatywnie wpłynęły na sytuację JST oraz pogarszająca się sytuacja finansowa samych szpitali spowodowały w wielu przypadkach opóźnienia, ograniczenia lub zawieszenia realizacji zadań inwestycyjnych. Dlatego szpitale powiatowe z ogromną nadzieją oczekują na wznowienie projektów infrastrukturalnych finansowanych np. ze środków KPO. Bylibyśmy więc wdzięczni za informacje czy istnieją już plany i strategie finansowania inwestycji dostępne dla szpitali powiatowych, a jeśli tak, to kiedy będzie można poznać bliższe szczegóły na temat dostępnych środków oraz planów ich alokacji.

6. Sytuacja personelu (lekarzy, pielęgniarek) z Ukrainy: Wobec trwającego konfliktu zbrojnego na Ukrainie, a także mając na względzie już dwuletnie doświadczenie praktyczne w zatrudnianiu personelu medycznego z Ukrainy, widzimy potrzebę wielostronnych rozmów z udziałem Ministerstwa Zdrowia, Izb zawodów medycznych oraz pracodawców, w celu ustalenia dalszej ścieżki zawodowej dla pracowników z Ukrainy. W wielu wypadkach osoby te dały się poznać jako wysoko wykwalifikowani specjaliści, bardzo zaangażowani w pracę mimo ogromnej traumy związanej z ucieczką z ogarniętego wojną kraju. Szkoda byłoby więc zaprzepaścić, jedynie ze względu na ograniczenia formalne, pracę i wysiłek włożony przez te osoby, ale także przez wspierających je pracowników naszych szpitali. Należy więc podjąć wszelkie działania, wspierające personel z Ukrainy w realizacji życiowych decyzji, także takie które zapewnią im możliwość stabilnej pracy i funkcjonowania w naszym kraju, bez obaw i niepewności o przyszłość.

7. Sytuacja Centrów Zdrowia Psychicznego i kierunek reformy psychiatrii: W związku

z likwidacją Biura Pilotażu Centrów Zdrowia Psychicznego z dniem 22 lutego 2024 r., pojawiają się obawy związane z kontynuacją reformy psychiatrii dla dorosłych.

 

8. Kwestia dot. realizacji projektu SOR: W związku z zapisami w umowach na udzielenie dotacji celowej na finansowanie realizacji inwestycji dot. modernizacji Oddziałów SOR, gdzie

Ministerstwo Zdrowia zastrzega sobie możliwość rezygnacji z finansowania w przypadku

wystąpienia uzasadnionych okoliczności ze strony podmiotów, zachodzi obawa co do rozpoczęcia i realizacji projektu.

9. Propozycja stworzenia Zespołów Transportu Medycznego przy Szpitalach Powiatowych we współpracy z Pogotowiem Ratunkowym – w celu relokacji pacjentów i elastyczniejszego zarządzania obłożeniem łóżek szpitalnych w aspekcie reorganizacji systemowej.

10. Omówienie problemu dramatycznie małej liczby biegłych psychiatrów - co w konsekwencji powoduje bardzo duże problemy z umieszczeniem pacjentów w ZOL lub DPS, a tym samym konieczność zajmowania łóżek przez pacjentów, którzy mogliby zostać wypisani ze Szpitala.

11. Problem pozyskiwania kadr medycznych: Postulujemy rozważenie obowiązku „odpracowania” po uzyskaniu specjalizacji przez rezydentów w podmiotach publicznych typu szpitale (zwłaszcza powiatowe), określonego czasu pracy na stanowisku specjalisty wyznaczonym przez dany podmiot leczniczy.

 

Na zakończenie pragniemy podziękować Pani Minister za zaangażowanie w podejmowanie szybkich działań mających na celu poprawę sytuacji w sektorze ochrony zdrowia. Jednocześnie liczymy na konstruktywny dialog i wymianę informacji z Ministerstwem Zdrowia w celu wspólnego, skutecznego rozwiązania istniejących problemów. Dyrektorzy szpitali należących do ZSzPWŚ nie tylko posiadają ogromne doświadczenie w zarządzaniu placówkami, ale są także bezpośrednimi obserwatorami wszelkich zjawisk i problemów, z jakimi boryka się na co dzień nasz system ochrony zdrowia. Dlatego też liczymy, że nasza perspektywa może stać się dla Pani Minister nieocenionym wsparciem w identyfikowaniu najpilniejszych potrzeb i konkretnych obszarów wymagających zdecydowanych działań ze strony Ministerstwa Zdrowia. Wyrażamy nadzieję, iż sytuacja szpitali powiatowych w Województwie Śląskim będzie uwzględniana w podejmowanych przez Ministerstwo

decyzjach i działaniach.